سوره شوری 42

ســوره شـورى [هم فکرى و نظر خواهى](مشورت کردن) 

     در این سوره پیرامون وحى و ارتباط خداوند با پیامبران که خود موردى مرموز است و سپس اشاراتى به دلائل توحید و آیات خداوند در آفاق و انفس و مسأله معاد و سرنوشت کفار درقیامت و مچنین مباحث اخلاقى شده است.  

     در این سوره نیز در خصوص دعوت مسلمانان به مشورت در امور نیز مطالبى عنوان شده است. این سوره نیز جزء سوره هاى هفتگانه حوامیم است به دلیل اینکه در ابتداى آن «حم» آمده است. در این سوره نیز به اوصاف افراد مؤمن اشاراتى شده است که پس از وصف ایمان و توکل درباره مومنان به هفت قسمت از برنامه هاى عملى آنان اشاره شده است. برنامه اى که بیانگر ارکان یک جامعه سالم با حکومت صالح و قدرتمند است . این اوصاف پاکسازى «یعنى پرهیز از گناهان کبیره» تسلط بر نفس به هنگام خشم و غضب ، پذیرفتن دعوت پروردگار و اجابت فرمان او، برپائى نماز، مشورت کردن، انفاق در راه خدا و آخر اینکه هر گاه سختى به آنان رسید تسیلم ظالم نشوند و از دیگران یارى طلبند.  

     این هفت صفت در خصوص افراد با ایمان بیان شده است . بعضى از رزقها هست که تنها در دنیا مى دهند و به همه هم مى دهند و آن رزقى است که با فناى دنیا فانى میشود و بعضى دیگرش مخصوص مؤمنین است که درآخرت مى دهند و آن بهترین رزق و پایدارترین رزق است و از همین جا به مناسبت، به ذکر صفات مؤمنین منتقل شده است که داراى حسن عاقبت است یعنى همان صفاتى که ذکر شد.  

     در این سوره با توجه به اینکه مشورت کردن را از صفات مؤمنین ذکر کرده است این موضوع اهمیت خاص خود را متمایز از دیگران نشان مى دهد.  

     کلمه تشاور، مشاورت و مشورت کردن به معناى استخراج رأى صحیح است به اینکه آدمى در مواقعى که خودش درباره کارى رأى صحیح ندارد به دیگرى مراجعه کند واز او رأى صحیح بخواهد . اگر دقت کنیم در تمامى موارد کلمه صحیح تاکید شده است این به آن معنى است که رسیدن به رأى مطلوب و خیر از آن مراد است و نه اینکه انسان به جهت رسیدن به هدف شر و نامطلوب از شور و مشورت استفاده نماید که آن در این منظور هیچ گونه جایگاهى ندارد و قرآن تاکیدش در این است که به کارى رجوع شود که بهترین خیر و صلاح در آن باشد.  

     این کلمه از ماده شور گرفته شده است عرب مى گوید «شرت العسل» یعنى من عسل را از کندویش استخراج کردم و در قرآن نیز سخن از مشاوره رفته و کلمه «شورى» به معناى پیشنهاد و امرى است که درباره اش مشاوره شود که این کلمه نیز در قرآن آمده است.«وامرهم شورى بینهم» بنابراین مؤمنین هر کارى که مى خواهند بکنند در بینشان شورائى میشود که پیرامونش مشورت کنند و از گفتار بعضى از مفسرین بر مى آید که کلمه شورى مصدر است و بنابر گفته اینان معنا چنین باشد که کار مؤمنین مشاورت در بین خودشان است.  

     به هر حال چه این معنا باشد و چه آن در این جلمه اشاره اى است به اینکه مؤمنین اهل رشد
هستند و کارى مى کنند که در واقع هم باید بکنند و در به دست آوردن و استخراج رأى صحیح دقت به عمل مى آورند و به این منظور به صاحبان عقل مراجعه مى کنند و در نتیجه آن بندگانى که چون سخن را مى شنوند از بین آن نیکوترین آنرا عمل مى کنند و اینها کسانى خواهند بود که خداوند آنها را مورد لطف خاص خود هدایت  مى کند و اینها در حقیقت از خرمندان عالم خواهند بود که این نیست مگر اینکه با مشورت به بهترین رأى رسیده و آنرا عمل نمائیم.  

     در همین رابطه نیز در حدیثى از رسول اکرم(ص) آمده است که ایشان فرمودند: هیچ مردى با کسى مشورت نمى کند مگر آنکه به سوى رشد هدایت میشود.  

     آنچه که مسلم است نظام هستى همگى در مسیر رشد و تعالى سیر مى کنند و انتخاب این نام یعنى شورى براى این سوره نیز به خاطر اهمیت موضوع مشورت کردن است . 

                                    

                                      برای ارائه نظرات خود اینجا را کلیک کنید