لقمان 31

ســوره لقمـان[نام مردی حکیم که اصلش حبشی بوده و در روزگار داود می زیسته است] (نام بنده اى صالح که بسیار حکمت مى دانست)  

     این سوره با توجه به اینکه در خصوص سخنان حکمت آمیز لقمان آن مرد الهى و اندرز به فرزندش مطالبى عنوان شده اشاره به عظمت قرآن در آفرینش آسمان و بر پاداشتن آن بدون هیچ ستونى و آفرینش کوهها در زمین و جنبندگان مختلف و نزول باران و پرورش گیاهان سخن مى گوید و همچنین دلائل توحید و تسخیر آسمان و زمین و نعمتهاى وافر پروردگار و نکوهش از منطق بت پرستان که تنها بر اساس تقلید از نیاکان در این وادى گمراهى افتادند و به دنبال آن علم گسترده و بى پایان خداوند و در نهایت مسأله معاد و زندگى پس از مرگ که هشدارى است براى انسانهاى مغرور آیاتى آمده است. 

     علاوه بر اینکه قرآن همچون دانشمند حکیمى است که در این خاموشى با هزاران زبان سخن مى گوید و تعلیم مى دهد، اندرز مى گوید و تشویق مى کند وانذار مى نماید و داستانهاى عبرت انگیز بیان مى کند و خلاصه به تمامى معنى داراى حکمت است، تناسب مستقیمى دارد با سخنان لقمان حکیم که در این سوره سخن از آن گفته شده است. 

     کلمه «حکمت» به طورى که از موارد استعمالش فهمیده میشود به معناى معرفت علمى است در حدى که نافع باشد. بنابراین حکمتى که به لقمان از ناحیه خداوند داده شد این بود که اول از هر چیز خدا را شکر بگذار، چون شکر به کار بردن هر نعمتى در جاى خودش است به طوریکه نعمت ولى نعمت را بهتر وانمود کند . پس حکمت دادن به لقمان ، لقمان را وادار کرد تا این مراحل را در شکر طى کند و در حقیقت حکمت دادن به لقمان مستلزم امر شکر نیز هست. 

بنابراین اگر سخنى از لقمان حکیم در این سوره به میان آمده به دلیل همان حکمتى است که خداوند به وى داده است. 

     اما در اینکه لقمان که بود؟ در حدیثى از پیامبراکرم(ص) چنین آمده است که : به حق مى گویم که لقمـــان پیامبر نبود ولى بنـــده اى بود که بسیـــار فکر می کرد. ایمان و یقینش عالى بود و خدا را دوست مى داشت و خدا نیز او را دوست مى داشت و نعمت حکمت بر او ارزانى فرمود و ...

     حکمتى که قرآن از آن سخن مى گوید و خداوند به لقمان داد مجموعه اى از معرفت وعلم واخلاق پاک وتقوى ونور هدایت بود .لقمان به خاطر داشتن این حکمت به شکر پروردگــارش پرداخت. او هدف نعمتهاى الهى و کاربرد آنهـا را   مى دانست و درست آنها را در همان هدفى که براى آن آفریده شده بود به کار مى بست و اصلاً حکمت همین است یعنى بکار بستن هر چیز در جاى خود. 

     البته در کنار این موهبتهاى الهى که در مورد لقمان بحث شده است نکاتى در مورد اندرزهاى وى به فرزندش که در عین حال مهمترین توصیه ها به فرزند میباشد اشاره شده است. 

     بنابراین ذکر سرگذشت لقمان حکیم همانند دیگر سرگذشتهاى ذکر شده در قرآن سراسر درس عبرت و آموزنده براى انسانهاست و اینها همه ترسیمى است از علم بى پایان خدا که باذکر گوشه هائى از آن به صورت گویا و رسا مجسم مى سازد. 

     عنایت خاصى که خداوند به لقمان نموده است و سراسر اعجاز و نشانه عظمت قدرت پروردگار است که در این سوره بیان شد و از طرفى در قرآن کریم جز در این سوره در هیچ جاى دیگرى نامى از لقمان نیامده است واگر در این سوره هم آمده به تناسب داستان سراسر حکمت اوست لذا به همین جهت نام سوره «لقمان» گذارده شده است.  

                                    

                                      برای ارائه نظرات خود اینجا را کلیک کنید