سوره فاطر 35

ســوره فـاطـر [شکافنده، پدید آورنده](آفریننده)  

     این سوره بیان اصول سه گانه است یعنى یگانگى خداوند تعالى در ربوبیت و رسالت رسول خدا و معاد و برگشتن به سوى او و خداى تعالى براى این منظور سه گانه نعمتهاى بزرگ آسمانى و زمینى خود را مى شمارد و تدبیر امر عالم را به طور عمومى و امر انسانها را به طور خصوص به رخ مى کشاند. 

     به طور کلى اشاره به این معنا دارد که گشودن در رحمت و بستن آن و افاضه نعمت و امساک آن منحصرا کارى است از جانب خداى تعالى. کلمه «فاطر» از ماده «فطر» است بطورى که گفته شده است که معناى شکافتن از طرف طول است و اگر کلمه «فاطر» بر خداى تعالى اطلاق شده به عنایت استعاره اى بوده است. گویا خداى تعالى عدم را پاره کرده و از درون آن آسمانها و زمین را بیرون آورده است . 

     بنابراین حاصل اینکه خداوند پدید آورنده آسمانها و زمین است بدون ایجاد ابتدائى و الگوئى و اوست که لایق حمد و ستایش است . پس فاطر همان معنایى را مى دهد که کلمه بدیع و مبدع دارند با این تفاوت که درکلمه ابداع عنایت بر نبودن الگوى قبلى است و در کلمه فاطر عنایت بر طرد عدم و ایجاد چیزى است از اصل، نه مانند کلمه صانع که به معناى آن کسى است که مواد مختلفى را با هم ترکیب مى کند و از آن صورتى جدید از قبیل خانه، ماشین و امثال آنرا که وجود نداشت درست مى کند. به هر صورت کلمه «فاطر» در «فاطرالسموات و الارض» از اسامى خداوند است که بعنوان صفت آورده شده و مراد از صفت، صفت استمرارى است و نه تنها صفت گذشته براى اینکه ایجاد مستمر و فیض وجود دائمى وانقطاع ناپذیر است چون اگرفیض منقطع مى شد همه چیز نابود مى گشت. 

     این سوره به خاطر سرآغاز آن که با عنوان فاطر و ملائکه شروع میشود گاه به سوره ملائکه نیز گفته مى شود. پس حمد مخصوص خداوندى است که خالق آسمانها و زمین است و همه نعمتها ومواهب هستى از وجود ذى جود او سرچشمه مى گیرد که در آغاز این سوره با حمد پروردگار به عنوان فاطر شروع میشود یعنى حمد وستایش او به خاطر آفرینش جهان پهناور هستى و از آنجا که تدبیر این عالم از سوى پروردگار به حکم این که عالم، عالم اسباب است بر عهده فرشتگان گذارده شده است لذا آفرینش آنها وقدرتهاى عظیمى که پروردگار در اختیارشان گذارده است براى این است تا مأموریت هاى مختلف خداوند را انجام دهند. 

     بنابراین علاوه بر اینکه این سوره «فاطر» نامگذارى شده است گاها به آن نیز سوره «ملائکه» گفته شده است. با توجه به مطالب فوق واینکه فاطر از ماده فطور بوده به معنى شکافتن و از آنجائیکه آفرینش موجودات همانند شکافته شدن ظلمت عدم و بیرون آمدن نور هستى است و این تعبیر در مورد خلقت و آفرینش صدق مى کند بنابراین این سوره بنام «فاطر» به معنى آفریننده نامگذارى شده‏است . 

                             

                                      برای ارائه نظرات خود اینجا را کلیک کنید