مدثر ۷۴

ســوره مُـدَّثِّـر [جامه به خود پیچیده] (جامه در سر کشیده)

     این سوره نخستین سوره اى است که بعد از دعوت آشکار پیغمبر بر ایشان نازل شده است که در آن دعوت به مبداء و معاد و مبارزه با شرکت و انذاز و تهدید مخالفان به عذاب الهى بیان شده است .

     در این سوره رسول خدا را دستور مى دهد به اینکه مردم را انذار کند و این دستور با لحنى که دارد از آن پیداست که جزء دستورات اوائل بعثت است.

     کلمه «مدثر» در اصل «متدثر» بوده که از مصدر «تدثر» مشتق شده ومعنایش پیچیدن پتو و امثال آن به خود در هنگام خواب است و خطاب در این جمله به رسول خدا(ص) که در چنین حالى بوده است میباشد .

     و لذا به همان حالیکه داشته یعنى پتو به خود پیچیده مورد خطاب قرار گرفته تا ملاطفت را برساند نظیر جمله مزمل که این انس و ملاطفت را میرساند .

     البته بعضى از مفسران مراد به تدثر را جامه نبوت به تن پوشیدن آنجناب را بیان کرده اند نه جامه ظاهرى و در حقیقت در این تعبیر نبوت تشبیه به لباس شده است که صاحبش را مى آراید و زینت مى دهد وبعضى دیگر موارد دیگرى را بیان کرده اند .لکن آنچه از عبارت مورد بحث به ذهن مى آید همان معناى اول است .

     بنابراین بدون شک مخاطب در این سوره شخص پیامبر است هر چند تصریحى به این عنوان در آن نشده است ولى قرائن موجود در این سوره بیانگر این واقعیت است .

     مشرکان عرب در آستانه موسم حج جمع شدند و سران آنها مانند ابوجهل و ابوسفیان و  ولید بن مغیره و نضربن حارث و... به مشورت پرداختند که در برابر سؤالات مردم که از خارج به مکه مى آیند و جسته گریخته مطالبى درباره ظهور پیامبر اسلام شنیده اند چه بگویند ؟

     اگر هر کدام بخواهند جواب جداگانه اى بدهند یکى کاهنش خواند و دیگرى مجنون و دیگرى ساحر . این تشتت آراء اثر منفى خواهد گذاشت . باید با وحدت کلمه به مبارزه تبلیغاتى بر ضد پیامبر برخیزید . بعد از گفتگو به اینجا رسیدند که بهتر از همه این است که بگویند ساحر است زیرا یکى از آثار پدیده سحر جدائى افکندن میان دو همسر و پدر و فرزند است و پیامبر با عرضه آئین اسلام چنین کارى را انجام داده است .

     این سخن به گوش پیامبر رسید، سخت ناراحت شده و بیمار گونه و غمگین به خانه آمد و در بستر آرمید .

     در این هنگام آیات این سوره نازل شد و او را دعوت به قیام و مبارزه کرد که به دنبال دعوت به قیام و انذار پنج دستور مهم نیز به پیامبر ابلاغ شد که سرمشقى است براى دیگران از اینکه خداوند این چنین پیامبر را مورد خطاب قرار داده است به این جهت است که او را مورد ملاطفت قرار داده و نزدیکى و لطف خود را به ایشان بفهماند همانگونه که ایشان را در سوره مزمل مورد لطف قرار داده است .

     پس ازاین جهت است که این سوره بنام «مدثر» یعنى جامه در سرکشیده‏نامگذارى شده است. 

                                     

                                      برای ارائه نظرات خود اینجا را کلیک کنید