سَبَإ 34

ســوره سَبَـإ [نام شهری که بلقیس دختر هدهاد در کشور یمن، پادشاه آن بود. او به عقد حضرت سلیمان(ع) در آمد](نام یکى از اقوام است)

     این سوره پیرامون اصول سه گانه اعتقادات است یعنى توحید - نبوت و قیامت بحث مى کند. بعد از بیان آنها کیفر کسانى را که منکر آنهایند و یا القاى شبهه درباره آنها مى کنند بیان نموده آنگاه از راههاى مختلف آن شبهه ها را دفع مى کند. یک بار از راه حکمت و موعظه و باردیگر از راه مجادله و از بین سه اصول بیشتر به مسأله قیامت اهتمام مى ورزد. 

     بیشتر بحثهاى این سوره به مناسبت شرح سرگذشت قوم سَبَإ میباشد که به همین علت نیزاین سوره به این نام نامگذارى شده است . 

     معروف است که سَبَإ نام پدر اعراب یمن است ولى ممکن است سبإ در ابتدا نام کسى بوده باشد وسپس تمام فرزندان و قوم او به آن نام نامیده شده اند و بعد این اسم به سرزمین آنها نیزمنتقل گردیده . ماجراى این قوم چنین است که قوم سَبَإ توانستند با سد عظیمى که در میان کوههاى مهم آن ناحیه بر پا ساختند سیلابهاى فراوان را در پشت آن سدعظیم ذخیره کنند و به این ترتیب سرزمینهاى وسیع و گسترده اى را زیر کشت درآوردند که از نظر نعمتهاى مادى:
هوایى پاک و نسیمى قرح افزا داشت و سرزمینى حاصلخیز و درختانى پربار داشته است. 

و از نظرنعمت معنوى :

 غفران خداوند شامل حال آنهابود که همین باعث مى شد که از تقصیر و کوتاهى آنها صرف نظر کرده و آنها را مشمول عذاب و سرزمینشان را گرفتار عذاب نسازد. 

     اما این قوم که قومى بودند که خدا انواع نعمتها را به آنها بخشید ولى آنها راه کفران را در پیش گرفتند و این قوم، قوم سَبَإ بودند. قرآن مجید سرگذشت عبرت انگیز آنها را بیان کرده که در آن پندها و اندرزهائى است که اگر انسانهاى بینا در آن تعمق کنند همیشه ودر همه حال شکرگزار نعمتهاى وافر خداوند خواهند بود . این قوم ناسپاس از بوته آزمایش سالم بیرون نیامده و درنهایت خدا از آنان روى گردان شد.  

    آنان نعمتهاى خدا را ناچیز شمردند و عمران وآبادى وامنیت را ساده انگاشتند و از یاد حق غافل شدند و بالاخره مست نعمتهاى خدا گشتند. اینجا بود که شلاق مجازات بر پیکر آنها نواخته شد و با قدرت عظیم خداوند سرزمین آنها ویرانه شد.

    باغهاى وسیع و پر نعمت آنها به باغ بى ارزش با میوه هاى تلخ و بى مصرف تبدیل شد و درختان بى مصرف شدند و به شوره گز و درخت سدر تبدیل شدند که دیگر مشخص است که چه بر سر آنها و سرزمین آبادشان آمد . 

     از میان سرگذشت قوم سَبَإ درسهاى عبرت انگیزى بیان شده است و نه تنها بیان مى کند که اگر از خدا غافل شویم چه سرنوشتى در انتظارمان است بلکه این نتیجه گیرى را مى کند که این سرنوشت مخصوص این گروه نبوده بلکه عمومیت آن نسبت به همه کسانى که داراى اعمال مشابهى هستند مسلم است. 

     در این سوره آیه هاى آن شرح و تفصیل بیشترى پیرامون قوم سَبَإ مى دهد به گونه­اى که براى هر شنونده­اى درسى است بسیار مهم و آموزنده. این سرگذشت چنان بر صفحات تاریخ باقى مانده است بطورى که آن به صورت ضرب المثل درآمده که هر گاه مى­خواستند بگویند خلاف جهت سخت متلاشى شده مى­گفتند : ایادى سَبَإ یعنى همانند قوم سَبَإ و نعمتهاى آنها پراکنده شده­اند. درنهایت این ماجرا نشانه هاى عبرتى است براى هر صبرکننده شکرگزار و به دلیل اهمیت خاص این سرگذشت به نام «سَبَإ» نامگذارى شده است. 

                              

                                      برای ارائه نظرات خود اینجا را کلیک کنید